نقد ادبی عرب تاریخ طولانی دارد و از دورۀ جاهلی یا دورۀ پیشااسلامی آغاز شده است. نقد در این دوره مبتنی‌بر ذوق شخصی بوده است، چنان‌که سرایش شعر نیز چنین بوده است. به همان میزان که شعر از آن فضای سرشت وطبع به‌سوی تکلّف پیش می‌رفت، نقد نیز به تدریج سمت‌وسوی علمی و مبتنی‌بر مبانی نحوی و زبان‌شناختی می‌یافت. پس از آن و پس از سال‌ها و با ورود اندیشه و فرهنگ ایرانی، هندی و یونانی، ادبیات و فرهنگ و در نتیجه نقد ادبی نیز مبنای علمی دقیقی به خود گرفت. نتیجۀ ورود اندیشۀ یونانی موجب شد تا نقد ادبی همچون دیگر حوزه‌های دانش‌های جهان اسلام، صبغۀ فلسفی یابد. پس از آن با طرح مباحث دینی و به‌ویژه طرح مسئلۀ کلام باری میان متکلمان اشعری و معتزلی، نقد ادبی، صبغۀ کلامی یافت. این‌چنین بود که نقد ادبی عرب، از دو گفتمان معرفتی، تغذیه ‌شد: نخست، گفتمان فلسفی وسپس گفتمان کلامی.

کلیات: نقدِ نقد
فصل اول: فلسفه، ادبیات، نقد
فصل دوم: سیر تاریخی اندیشۀ نقدی عرب
فصل سوم: رویکردهای فلسفی در نقد ادبی عرب
فصل چهارم: رویکرد کلامی در نقد ادبی عرب

ادبیات عربی -- تاریخ و نقد

نقد ادبی